Stowarzyszenie zostało założone w listopadzie 1990 roku przez studentów, pracowników i absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego z inicjatywy prof. Joanny Ślósarskiej, jako pierwsza w wolnej Polsce niezależna inicjatywa społeczna, promująca młodych twórców. Zrzesza poetów, prozaików, tłumaczy, plastyków i pracowników naukowych z terenu całej Polski.
Celem Stowarzyszenia jest animacja i prezentacja szeroko rozumianej twórczości w formie zajęć warsztatowych, spotkań autorskich, spektakli teatralnych i publikacji książkowych. Działalność Stowarzyszenia opiera się na dotacjach i darowiznach osób prywatnych i instytucji oraz nieodpłatnej pracy jego członków — wszystkie uzyskane fundusze, również ze sprzedaży książek i biletów, przeznaczane są w całości na realizację statutowych celów Stowarzyszenia.
W styczniu 1992 roku odbyło się rozstrzygnięcie I Konkursu Poetyckiego o Nagrodę im. K.K. Baczyńskiego. Organizowany dorocznie Konkurs zyskał wysoką rangę w środowisku literackim. W dotychczasowych 24. edycjach nagrody zdobyło i/lub debiutowało w serii poetyckiej Stowarzyszenia wielu uznanych dzisiaj twórców, którzy zdobywają obecnie liczne nagrody w Polsce i za granicą:
– Wojciech Bonowicz z Krakowa (red. „Znaku”, poeta, autor książek o Tischnerze);
– Roman Honet z Krzeszowic (postrzegany przez krytykę jako jeden z ważniejszych poetów z roczników 70.);
– Tomasz Różycki z Opola (laureat Nagrody Kościelskich w 2004 r., wskazywany wśród najwybitniejszych przedstawicieli „szkoły wyobraźni”);
– Grzegorz Strumyk z Łodzi (prozaik, plastyk);
– Ewa Elżbieta Nowakowska z Krakowa (tłumaczka, poetka);
– Mateusz Melanowski z Mikołowa (uznawany za jednego z lepiej zapowiadających się liryków najmłodszych);
– Maciej Robert z Łodzi (najciekawszy, zdaniem krytyki, łódzki poeta młodego pokolenia);
– Jacek Dehnel z Warszawy (laureat Nagrody Kościelskich 2005);
– Radosław Kobierski ze Śląska (uznany krytyk literacki, poeta i prozaik);
– Jacek Gutorow z Opola (poeta, tłumacz, uznany krytyk literacki);
– Monika Mostowik z Krakowa (prozaiczka);
– Katarzyna Kuczyńska-Koschany z Poznania (prozaiczka, literaturoznawczyni, krytyk literacki);
– Adam Pluszka z Krakowa (poeta, krytyk, prozaik).
Od 2009 roku partnerem Konkursu jest firma Michalczyk i Prokop Sp. z o.o., która funduje część nagród, w tym nagrodę Tetis, przyznawaną za zestaw poetycki wyróżniający się nowatorstwem formalnym i niekonwencjonalnością.
Ze Stowarzyszeniem stale współpracowali (lub współpracują) krytycy literaccy: Jacek Gutorow (Opole); Roman Honet (Kraków); Jarosław Klejnocki (Warszawa, UW); Karol Maliszewski (Nowa Ruda); Andrzej Niewiadomski (Lublin); Michał Larek (Poznań); Piotr Wiktor Lorkowski (Sopot); Dorota Korwin-Piotrowska (UJ); Ludmiła Marjańska; Magdalena Rabizo-Birek („Fraza” rzeszowska).
Promujemy przede wszystkim poezję, jednak wśród wydanych dotychczas 109 książek znalazło się również pięć książek prozatorskich i dwa zbiory esejów estetycznych; opublikowaliśmy również (unikalną w Polsce) serię debiutów uczniów szkół średnich. Wydajemy książki dwujęzyczne i przekłady (dotychczas: z angielskiego, francuskiego, portugalskiego, czeskiego i perskiego).
Stowarzyszenie nie prowadzi działalności gospodarczej. Wszystkie prace związane z funkcjonowaniem (administracja, księgowość itp.) oraz z realizacją celów statutowych Stowarzyszenia wykonywane są nieodpłatnie przez jego członków. Stowarzyszenie nikogo nie zatrudnia. Żaden członek Stowarzyszenia nie czerpie korzyści finansowych z tytułu prac wykonywanych podczas realizacji celów statutowych. Również autorzy, artyści, tłumacze, krytycy i pracownicy naukowi współpracujący ze Stowarzyszeniem (w tym także zapraszani do udziału w jury Konkursu Poetyckiego o Nagrodę im. K. K. Baczyńskiego uznani przedstawiciele środowisk literackich i naukowych z całego kraju), uznając nasze cele i nasz modus operandi, dobrowolnie zrzekają się zwyczajowych honorariów i gratyfikacji finansowych.
Ta forma działania, promująca etos bezinteresownej pracy na rzecz upowszechniania czynnego współtworzenia kultury i wspierania rozwoju młodych talentów, z której jesteśmy znani w całej Polsce, została zainicjowana przez prof. Joannę Ślósarską, pomysłodawczynię założenia Stowarzyszenia i Przewodniczącą Zarządu w latach 1990-1993. Wszystkie kolejne kadencje Władz Stowarzyszenia dokładają wszelkich starań, aby ten etos był naszym wyraźnym znakiem rozpoznawczym — w 2000 roku Wiceprezydent Miasta Łodzi, w uznaniu dla naszej postawy, złożył na ręce Przewodniczącego Zarządu podziękowania za „działania i zaangażowanie w dziedzinie współtworzenia i upowszechniania kultury”.
Kolejnym dowodem uznania dla prowadzonej działalności jest przyznanie Stowarzyszeniu we wrześniu 2008 roku statusu Organizacji Pożytku Publicznego, co sprawia, że Stowarzyszenie może być beneficjentem odpisu 1% od podatku dla osób fizycznych.